Ik brei graag in alle kleuren van de regenboog, dus wit en zwart zijn kleuren die je mij niet snel zult zien gebruiken. Toch domineerden de termen ‘wit’ en ‘zwart’ de afgelopen tijd in menig discussie onder breiers en breisters. Is daar overigens al een genderneutrale term voor? Want ook dat kan tegenwoordig een gevoelig punt zijn. Je zou bijna geen breinaalden meer durven aanraken… Maar zonder gekheid: breien is van alle tijden en van alle culturen, laten we het vooral gezellig blijven houden met elkaar!

Witte bubbel

Hoe lastig dat is, ondervond breiplatfom Ravelry. Het haalde zelfs het Amerikaanse nieuws met de beslissing om gebruikers te verwijderen die laten blijken de ideeën van president Trump over ‘white supremacy’ te ondersteunen. Ravelry moet een platform zijn en blijven waarop iedereen zich thuis voelt, ongeacht achtergrond, huidskleur of seksuele geaardheid. Dit leidde tot gemengde reacties, maar vooral veel steunbetuigingen. Samengevat: in je eigen huis mag je ook regels instellen om het gezellig te houden, dus waarom niet op een breiplatform?

Toch wordt het in een wereld vol social media steeds moeilijker om iedereen te pleasen. Zo kreeg afgelopen voorjaar het tijdschrift Making commentaar omdat er in het themanummer ‘desert’ (woestijn) totaal niet werd gerefereerd aan de oorspronkelijke bewoners van die gebieden: de indianen. Een typisch voorbeeld van een witte bubbel, vond de redactie zelf, die vervolgens uitgebreid door het stof ging…

De redactie van het tijdschrift PomPom gebruikte voor het zomernummer alleen maar kleurrijke modellen. Niet voor het eerst trouwens, ook in een themanummer over nacht (!) gebeurde dat al. De reacties waren lovend. Iemand schreef: “Het is alsof ik in een spiegel kijk en zie hoe de ontwerpen mij zouden staan!”

Black face

Of je nu voor of tegen social media bent, voordeel is wel dat meteen duidelijk wordt hoe iets valt bij het grote publiek. Zo lanceerde Gucci in de wintercollectie onder meer een zwarte coltrui met als ‘grappig’ detail rood gestifte lippen rondom een uitsparing op mondhoogte in de col zelf. Zo zouden dragers van wat voor huidskleur dan ook door het omhoog trekken hiervan zich kunnen transformeren tot een ‘black face’. Niet zo verwonderlijk dat Gucci daar gelijk de Zwarte Piet voor kreeg toegespeeld en de coltrui ijlings uit de collectie werd gehaald.

De hashtag ‘blackpeopledoknit’ werd eind vorig jaar populair na een artikel van Jeanette Sloan in Knitting Magazine. Hierin betoogde zij dat de breiwereld onterecht nog steeds een hele witte wereld is. Terwijl er genoeg voorbeelden te vinden zijn van gekleurde brei-ontwerpers zoals zijzelf. En vanzelfsprekend zijn er ook genoeg gekleurde mensen die graag breien. We moeten er volgens Sloan alleen een andere bril voor opzetten om ze te kunnen zien en ontdekken. De hashtag ging als een lopend vuurtje over instagram, net zoals soortgelijke hashtags ‘blackgirlsknit’, ‘blackknittersofinstagram’, ‘knittingwhileblack’ en ‘blackcrafters’. Ik heb er heel wat nieuwe breivriendinnen door gevonden!

Roze muts

Was het altijd maar zo gemakkelijk om de wereld te veranderen. Er valt nog flink wat werk te verzetten als je de criticasters mag geloven. Zo vond ik roze altijd een hele mooie kleur om vrouwelijkheid en feministische strijdvaardigheid mee uit te dragen. Het was geweldig om te zien hoe twee jaar geleden een optocht van duizenden vrouwen door Washington liep om, allen getooid met een roze ‘pussy hat’, te protesteren tegen – opnieuw – president Trump. De vorm van de muts verwees behalve naar het vrouwelijk geslachtsdeel ook naar diens vrouwonvriendelijke opmerkingen.

Maar met terugwerkende kracht wordt steeds luider de vraag gesteld waarom roze hier (weer) de hoofdkleur moest zijn. Roze lijkt dan ook zeker in het multiculturele Amerika bijna net zo’n besmette kleur te worden als wit. En inderdaad is het best apart om te zien hoe bij een project in Kenia zwarte vrouwen roze ‘boobies’ breien als alternatief voor hun eigen na borstkanker geamputeerde borsten. Maar welke – universele – kleur dan wel? Wie het weet, mag het zeggen; ik raak zo langzamerhand de draad kwijt in al deze wollige discussies. Die zich verder uitstrekken dan alleen over de breiwereld uiteraard.

Regenboog

Zo heeft Disney een behoorlijk roze imago door de traditionele rolverdeling in haar tekenfilms. Dit probeert de filmmaatschappij te doorbreken door bijvoorbeeld in de nieuwe live-action film De Kleine Zeemeermin te kiezen voor een gekleurde actrice die de hoofdrol gaat spelen. Dit tot groot protest van de fans die liever net als in de tekenfilm een blank meisje met rode haren hadden gezien. Bekrompen hoor, en zo is de breiwereld gelukkig niet. Op Ravelry zijn genoeg patronen te vinden van gekleurde zeemeerminnen.

Ook op Ravelry, een vlag in alle kleuren van de regenboog, als steunbetuiging aan ‘all LGBTQIA+ folks’, vrij vertaald als mensen met een seksuele of niet-seksuele voorkeur of geaardheid. Niet alleen tijdens Gaypride in de zomermaanden, maar eigenlijk het hele jaar door maak je met deze kleuren een mooi statement.

Wil je op een andere manier uiting geven aan je eigen unieke zelf, kies dan voor een gepersonaliseerde trui van Gucci met een voor jou geschikte letter van het alfabet. Ik ga voor de Griekse Y, alleen qua kleur ben ik er nog niet uit. Alle kleuren van de regenboog verkopen ze namelijk niet…

Deze blog is ook gepubliceerd in Simply Breien 5-2019.  Dit nummer ligt nu in de winkels!