Stop-motion breiwerk: klein maar fijn!

Waarom bleef je niet voor mij?Of ik mee wil werken aan een film? Tuurlijk, daar zeg ik altijd ‘ja’ op. Zo mocht ik 15 jaar geleden (!) ineens dagenlang bomen van papier-maché kneden voor de film Pluk van de Petteflet. En zo was ik afgelopen december,  januari en februari wekenlang bezig met het breien van (proefjes voor) een miniatuurtruitje voor een stop-motion film. Superleuk om te doen en zo trots toen we dan ook eindelijk het resultaat te zien kregen! Vanavond is Waarom bleef je niet voor mij? op tv te zien tijdens de Nacht van de Filmacademie, kijk je ook?

Nacht van de Nederlandse FilmacademieNaast Waarom bleef je niet voor mij? worden er nog tien afstudeerfilms vertoond van de lichting 2020 van de Nederlandse Filmacademie. Allemaal heel anders, maar echt de moeite waard om te zien wat deze filmmakers van de toekomst nu al kunnen. Bijvoorbeeld een heftig, bijna niet bespreekbaar onderwerp in beeld brengen als de zelfmoord van een ouder. Milou Gevers, die dit zelf meemaakte, wist dit in Waarom bleef je niet voor mij? zo integer te doen dat ze zelfs al gelijk de VPRO-documentaire prijs won! Haar documentaire is des te indringender door de afwisseling met (fragmenten uit) een stop-motion film. Het poppetje dat daarin de hoofdrol heeft, is deels door oudste dochter en mijzelf aangekleed. En dat was geen geringe klus!

Production Design

Luna van Opstal op IMDbMijn oudste dochter deed afgelopen schooljaar een cursus Production Design aan de Nederlandse Filmacademie. Na een paar maanden intensief  lessen gevolgd te hebben, werd ze ingezet bij de productie van diverse derde- en vierde jaars (afstudeer-)films. Een unieke kans die haar al gelijk een mooi cv opleverde. En waarbij ze zelfs de mogelijkheid kreeg om aan een stop-motion mee te werken, een vorm van film waar ze heel erg fan van is.

Werkwijze stop-motion

Werkwijze stop-motion filmBij het maken van een stop-motion film komt heel veel knutsel- en fröbelwerk kijken; vaak worden er op miniatuurschaal hele werelden (na)gebouwd en poppen aangekleed die vervolgens,  door het fotograferen en monteren van minutieus kleine bewegingen of verplaatsingen, tot leven worden gebracht. Magisch om dat te zien ontstaan en daar zelfs aan mee te mogen werken! Want alhoewel oudste dochter goed van aanpakken weet, is handwerken toch meer mijn  fort. Dus was de vraag: “Mama, kun jij een miniatuur truitje breien voor de pop?” Tja, ik had het nog nooit gedaan, dus ik dacht wel dat ik het kon…

Research

Research breiproject stop-motionOp de Kreadoe in november vorig jaar (eeuwen geleden lijkt het nu) zochten we de mooiste garens uit. De kleur wisten we al: volgens het production design team (bestaande uit: Kathleen Hilbers, Lotty Mulleners, Mey Rahimi en Meret Wellman)  moest het een aardse, maar niet te sombere uitstraling hebben, dus was er gekozen voor okergeel. Op de beurs vond ik een paar bolletjes garen die in mijn ogen (want wat zijn er veel verschillende kleuren geel!) de juiste uitstraling hadden: zijdegaren van Caro’s atelier, een bolletje wol van Jawoll, een ietwat ruwige draad katoen van Scheepjes en een rechttoe rechtaan draad van hetzelfde merk.

Proefjes breien

Proefjes breien stop-motion filmOok nieuwe breinaalden had ik nodig: ik wilde proefjes maken met verschillende soorten en maten,  zowel recht als rond, metaal als  bamboe. Uiteindelijk kwamen we uit op hele simpele metalen, 2 mm dikke, sokkenbreinaalden : kort en goed hanteerbaar, ondanks het gewriemel met de vijf (!) naaldjes. Nadat die keuze was gemaakt wilde ik allerlei steken uitproberen, om te kijken of er ondanks de beperking van het miniatuur breien toch iets van een versiering mogelijk was, een simpel kabeltje of een streepje kleur bijvoorbeeld. Maar op een schaal van 1:20 bleek dat toch niet mooi uit te pakken, als in: te grof. Dus kozen we voor een effen truitje met een colletje, ook handig om het metalen nekje van het buigzame frame in te verstoppen.

Meten is weten

Ontwerpproces miniatuur breien truitje stop-motionOp de beurs had ik een kerstboom vol miniatuurtruitjes gezien van Club Geluk. Daardoor kreeg ik idee om eerst maar eens dit patroon uit te proberen, met het rode garen dat ik nog had uit een breipakketje hiervoor. Dat pakte verbazingwekkend goed uit. De maat klopte redelijk en het poppetje kon er ook aardig in bewegen. Maar het moest toch iets verfijnder om het meer op een echte trui te laten blijken. Enfin: lang verhaal kort. Ook dit kreeg ik na heel veel uitproberen (meer/minder meerderen, kortere/langere boordjes, nog eens meten voor de precieze maten van het popje) uiteindelijk voor elkaar.

We’ll meet again…

Miniatuur breien truitje stop-motion stap voor stapNa het eerste goedgekeurde proeftruitje hoefde ik deze alleen nog maar drie keer (!) na te breien in het gekozen garen: het zijden garen had net dat aardse maar ook nonchalante dat goed bij het poppetje paste. Maar waarom zoveel? Bij een stop-motion moet de pop zo vaak ter hand worden genomen dat het garen en/of het model vies zou kunnen worden of zelfs zou kunnen gaan lubberen of rafelen. Ook is een extra exemplaar soms handig om eventueel zelf nog iets te kunnen proberen met het bewust oud maken van het truitje, voor in de latere scènes.

Mee op reis

Landschap stop-motion Waarom bleef je niet voor mij?In de stop-motion wandelt het poppetje namelijk door een bar en woest landschap dat de gemoedsgesteldheid laat zien waar ook de geïnterviewde kinderen doorheen gaan: van ontkenning en boosheid naar  verdriet en uiteindelijk berusting. In totaal is dat maar een paar minuten in de hele documentaire, maar ook aan de rest van het poppetje en het hele landschap is maandenlang gewerkt en dat zie je er wel aan af! Zelfs van heel dichtbij lijkt het allemaal levensecht. Ik heb natuurlijk het truitje goed bestudeerd en zag gelukkig nergens nog losse draadjes hangen of iets dergelijks. Er is zelfs  beweging in de trui geanimeerd zodat het net lijkt of de mouwtjes wapperen in de wind, geweldig om te zien!

Kijken hoor!

Popje stop-motion Waarom bleef je niet voor mij?Dus: ga kijken naar Waarom  bleef je niet voor mij?. Voor de indrukwekkende verhalen van de kinderen bovenal, zo knap dat ze dit durfden! Maar ook een klein beetje voor de stop-motion gedeeltes tussendoor. 😉 Het geeft letterlijk lucht aan de film, maar ook een diepere laag waardoor het geheel een nog grotere impact krijgt. Echt superknap gemaakt en heel fijn dat ik hier een piepklein klein beetje aan mocht meewerken! In de trailer hieronder krijg je alvast een voorproefje, maar vanavond om  23.15 uur zie je de hele film op NPO3. En daarna is deze nog (tijdelijk?) te zien via de Humanistische Omroep. Laat je me weten wat je ervan vond?

Trailer stop-motion Waarom bleef je niet voor mij?

Een gedachte over “Stop-motion breiwerk: klein maar fijn!

Geef een reactie

Het e-mailadres wordt niet gepubliceerd. Vereiste velden zijn gemarkeerd met *

Deze site gebruikt Akismet om spam te verminderen. Bekijk hoe je reactie-gegevens worden verwerkt.